در فاصله سه کلیو متری جنوب شهر فسا، تپـه ای خاکی وجود دارد که شکل گیری آن به صورت غیر طبیعی می‌باشد و در واقع تلی است که در اثر تخریب بناهای خشتی و گلی دوران گذشته ایجاد شده است.
تـل ضحاک حدود بیست و پنج متر ارتفاع دارد و در اطراف آن تا محوطه‌ی خندق، سفالها ، آجرها و آثار فراوانی مشاهده می‌شود. این محوطه در تاریخ بیست و چهارم شهریور ماه سال هزار و سیصد و ده شمسی با شماره ثبت پانزده به عنوان آثار باستانی کشور به ثبت رسیده و بارها توسط کاوشگران و باستان شناسان خارجی و داخلی به گونه‌های مختلف مورد بررسی و کاوش قرار گرفته که طی این کاوشها آثار و اشیاء فراوانی از دورانهای مختلف به دست آمده است.
در مورد اینکه تـل ضحاک فسا در اصل چگونه بنا یا محلـّی بوده، عقاید مختلفی بیان شده که به طور اختصار عبارتند از :
الف) ویلیام اوزلی برادر سر گور اوزلی (سفیر انگلیس در عهد قاجاریه) در سال۱۲۲۷ـ۱۲۲۶ به فسا مسافرت کرد وی امید داشت در فسا قبر کوروش را بیابد ولی اینگونه نشد. و در دو میل دورتر تل ضحاک را دید و اظهار داشت ممکن است بر فراز این تپه در گذشته قصر یا کاخی وجود داشته است
ب) فلاندن و کوست فرانسوی که در سال ۱۲۵۷ ه ـ ق از فسا دیدن کرده اند. ضمن اظهار تردید در مورد سخن باستان شناسانی که این تل را ((شهــر کوروش )) و محــل پایتـخت عظیم هخامنشــی گفــته اند، می‌نویسند : از وضع ظاهری تل ضحاک چنین بر می‌آید